تاکی کاردی بطنی چیست؟ انواع، علت، علائم، تشخیص و درمان

تاکی کاردی بطنی (VT) یک بیماری قلبی است که از حفره های تحتانی قلب شروع می‌شود. این بیماری باعث می‌شود قلب با سرعت بیش از 100 ضربه در دقیقه به سرعت بتپد. علائم VT شامل تپش قلب، سرگیجه، درد قفسه سینه و تنگی نفس است. شایع ترین علت VT یک بیماری زمینه‌ای به نام بیماری ایسکمیک قلب (IHD) است. با این حال، VT همچنین ممکن است به دلیل سطوح پایین منیزیم رخ دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد VT، از جمله انواع، علائم، عوارض احتمالی افراد مبتلا به این بیماری، ادامه مطلب را مطالعه کنید.

تاکی کاردی بطنی (VT) چیست؟

قلب انسان از چهار حفره تشکیل شده است. دو حفره فوقانی دهلیز و دو اتاق زیرین بطن ها هستند. این حفره ها با هم کار می‌کنند تا خون را در سراسر بدن پمپاژ کنند. قلب حدود 100000 بار در روز می تپد و ضربان قلب معمولی معمولاً بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه است. VT ضربان قلب سریع است که از بطن‌ها شروع می‌شود. متخصص قلب و عروق VT را به عنوان ضربان قلبی که بیش‌تر از 100 ضربه در دقیقه است طبقه بندی می‌کنند که دارای ظاهری مشخص در نوار قلب (EKG) است. در حالی که VT از نظر شدت متفاوت است، معمولاً یک مسئله اورژانس است. این شرایط به این علت است که این وضعیت می‌تواند به سرعت به فیبریلاسیون بطنی تبدیل شود، که جدی‌ترین آریتمی قلبی است و می‌تواند زندگی را تهدید کند.

انواع تاکی کاردی بطنی

دو نوع اصلی VT وجود دارد :

•  VT غیر پایدار (NSVT) : کارشناسان NSVT را سه یا چند ضربه متوالی بطنی با سرعت بیش از 100 ضربه در دقیقه و کمتر از 30 ثانیه تعریف می‌کنند.
• VT پایدار (SVT): SVT چیزی است که متخصصان آن را سه یا چند ضربه متوالی با سرعت بیش از 100 ضربه در دقیقه و بیش از 30 ثانیه تعریف می‌کنند.

VT چند شکلی کاتکولامینرژیک

VT چند شکلی کاتکولامینرژیک (CPVT) یک بیماری ارثی است که می تواند باعث ضربان قلب غیرطبیعی سریع شود. ممکن است منجر به از دست دادن هوشیاری یا حتی مرگ ناگهانی شود. این دلیل که قلب خون کافی را به بدن پمپ نمی‌کند. این حالت در افرادی که سابقه خانوادگی غش دارند، شایع‌تر است.

VT ایدیوپاتیک

گاهی اوقات، VT می‌تواند در افرادی رخ دهد که هیچ بیماری قلبی شناخته شده‌ای ندارند. اغلب به دلیل تمرکز تحریک پذیر اتفاق می‌افتد، یعنی زمانی که سلول‌های خارج از گره سینوسی به طور خودکار شروع به ایجاد پالس الکتریکی می‌کنند. درمان این نوع VT آسان‌تر است.

علت تاکی کاردی بطنی

ممکن است بین VT و شرایطی که بر سیستم هدایت الکتریکی قلب تأثیر می‌گذارد ارتباطی وجود داشته باشد. با این حال، همیشه مشخص نیست که چه چیزی منجر به VT می‌شود. شایع ترین علت تاکی کاردی بطنی، IHD زمینه ای است، اما سایر بیماری‌های قلبی نیز می‌توانند باعث ایجاد آن شوند.

علل شایع VT عبارتند از:

• کمبود جریان خون به قلب، که باعث کمبود اکسیژن می‌شود.
• شرایط عضله قلب که بر ساختار آن تأثیر می‌گذارد.
• عوارض جانبی برخی داروها
• استفاده از مواد مخدر غیرقانونی مانند کوکائین
• سارکوئیدوز، یک بیماری التهابی است که بر پوست یا بافت‌های بدن تأثیر می‌گذارد.
• بیماری ساختاری قلب
• آسیب به قلب در اثر حمله قلبی
• نارسایی قلبی

برخی از محرک های VT شامل :

• سطوح پایین پتاسیم و منیزیم
• سطوح بالای پتاسیم
• کمبود جریان خون به ماهیچه قلب
• محرک یا سموم

علائم تاکی کاردی بطنی

علائم رایج VT عبارتند از:

• ضربان قلب بالاتر از 100 ضربه در دقیقه است
• تپش قلب
• درد قفسه سینه
• سرگیجه
• تعریق
• تنگی نفس
• حالت تهوع
• سبکی سر

در برخی موارد، فرد مبتلا به VT ممکن است بیهوش شود یا دچار ایست قلبی شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

در صورت مشاهده ضربان قلب غیر عادی، فرد باید فوراً با پزشک تماس بگیرد. همچنین افراد در صورت مشاهده علائم VT، باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشند. به این ترتیب، یک پزشک متخصص قلب و عروق می تواند تشخیص اولیه را انجام داده و ریتم طبیعی قلب را بازگرداند.

مراقبت های اورژانسی

اگر فردی علائم زیر را تجربه کرد، باید به دنبال مراقبت های اورژانسی باشد:

• درد قفسه سینه که بیش از چند دقیقه طول می‌کشد.
• مشکل در تنفس
• غش کردن یا تقریباً غش کردن

عوارض VT 

عوارض احتمالی VT عبارتند از:

• غش 
• نارسایی قلبی
• ادم ریوی
• فشار خون پایین
• نارسایی ارگان ها

برای برخی از افراد، VT درمان نشده می‌تواند منجر به ایست قلبی ناگهانی شود که می تواند زندگی را تهدید کند.

تشخیص تاکی کاردی بطنی (VT)

پزشک برای تشخیص VT ابتدا شروع به معاینه فیزیکی می‌کند. در طول معاینه، پزشک از گوشی پزشکی استفاده می‌کند که به ریتم قلب فرد گوش دهد و نبض و فشار خون او را نیز بررسی می‌کند. اگر پزشک به VT مشکوک باشد، ممکن است از آزمایش‌های خاصی برای تأیید تشخیص استفاده کند. این شامل:

• اکوکاردیوگرام: این آزمایش شامل گرفتن تصویر سونوگرافی از قلب است.
• تست استرس: آزمایش استرس قلب به پزشکان اجازه می دهد تا عملکرد قلب را در طول سطوح مختلف فعالیت بدنی بررسی کنند.
• EKG: این روش فعالیت الکتریکی قلب را اندازه گیری و ثبت می‌کند. پزشکان از EKG برای تشخیص ناهنجاری‌های قلب استفاده می‌کنند.
• MRI قلب: این آزمایش تصویربرداری با استفاده از آهنرباهای قوی و امواج رادیویی تصویری واضح و مقطعی از قلب ایجاد می کند و به پزشک اجازه می دهد قلب را با جزئیات کامل بررسی کند.

درمان تاکی کاردی بطنی

داروهای ضد آریتمی

پزشک متخصص قلب و عروق ممکن است VT را با طیف وسیعی از داروهای ضد آریتمی درمان کنند. فرد می‌تواند این داروها را به صورت خوراکی در طول درمان طولانی مدت یا داخل وریدی در مواقع ضروری مصرف کند. داروهای ضد آریتمی نیز ممکن است به جلوگیری از حمله قلبی و سکته کمک کنند. علاوه بر این، آنها ممکن است از عوارض جلوگیری کرده و پیشرفت بیماری عروق کرونر قلب را کند کنند.

کاردیوورتر-دفیبریلاتور قابل کاشت

پزشک متخصص قلب و عروق ممکن است از یک دیفیبریلاتور-قلبی (ICD) قابل کاشت برای جلوگیری از عوارض استفاده کند. ICD ها کمک می‌کنند که قلب بتواند به ریتم طبیعی خود بازگردد و حتی اگر وارد VT شود، به درستی عمل می‌کند. ICD یک دستگاه مجهز به باتری است که زیر پوست قرار گرفته و ضربان قلب فرد را کنترل می‌کند. اگر ریتم غیرطبیعی قلب را تشخیص دهد، یک شوک الکتریکی از خود ساطع می‌کند تا قلب را به ریتم طبیعی بازگرداند.

فرسایش با کاتتر

پزشک متخصص قلب و عروق ممکن است از کاتتر برای بازگرداندن ریتم منظم به قلب فرد استفاده کنند. گاهی پزشکان از این روش به عنوان فرسایش فرکانس رادیویی یاد می‌کنند. در طی این عمل، جراح لوله های باریک و بلندی به نام کاتتر را در رگ های خونی وارد کرده، سپس آن ها را به قلب هدایت می کند.
سپس جراح انرژی رادیویی فرکانس خفیف و بدون درد را به بافتی که باعث ضربان نامنظم قلب می‌شود می‌فرستد. این کار به طور دقیق سلول های آن ناحیه را از بین می‌برد و ضربان قلب منظم را بازیابی می‌کند.

درمان ایست قلبی

اگر فردی به دلیل VT دچار ایست قلبی شود و ضربان قلب او متوقف شود، نیاز به دفیبریلاسیون فوری یا درمان شوک الکتریکی دارد. پزشک متخصص قلب و عروق ممکن است این مورد را با CPR ترکیب کند تا قلب فرد دوباره کار کند.

نحوه جلوگیری از VT

بیماری های قلبی یک علت شایع VT است. یک سری تغییر در عادات زندگی وجود دارد که فرد می‌تواند برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی انجام دهد. این موارد شامل:

• پیروی از رژیم سالم
• خوردن غذاهای با میزان کمتری از چربی های اشباع و چربی های ترانس
• کاهش مصرف الکل
• محدود کردن مصرف قند
• ورزش منظم
• ترک سیگار

خلاصه

VT به ضربان قلب بسیار سریع با سرعت بیش از 100 ضربه در دقیقه گفته می‌شود. از بطن های قلب شروع می‌شود و می‌تواند علائم مختلفی از جمله تپش قلب، سرگیجه، درد قفسه سینه و تنگی نفس را ایجاد کند. پزشک ممکن است VT را با داروهای ضد آریتمی، ICD یا فرسایش با کاتتر درمان کند. VT ممکن است عوارض جانبی اضافی ایجاد نکند. با این حال، در برخی افراد، ممکن است خطر ایست قلبی و مرگ ناگهانی آنها افزایش یابد. بنابراین، آمادگی و درمان تقریباً در همه موارد ضروری است.

منبع