افتادگی دریچه میترال قلب | علائم ، تشخیص ، پیشگیری و درمان

پرولاپس دریچه میترال یا سندرم افتادگی دریچه میترال به سمت دهلیز چپ طی انقباض قلب است. در این شرایط امکان دارد یک یا هر دو دریچه خوب بسته نشوند و موجب بازگشت خون شود. همین امر بازگشت خون باعث ایجاد صدای غیر طبیعی در قلب مربوط به جریان خون غیر طبیعی می شود.
می توان گفت که پرولاپس‌ یا افتادگی دریچه‌ میترال‌ اختلالی‌ نسبتا شایع‌ که در بیشتر موارد خوش ‌خیم‌ و از نوع شایع شکل بیماری دریچه قلب است که در زنان جوان‌ تا میانسال‌ نسبت به مردان شایع‌ تر است‌. اما فرمی از بیماری در مردان بالای 50 سال دیده می شود و این مردان نسبت به زنان و جوان ترها 3 برابر بیشتر در معرض خطر نارسایی میترال شدید هستند. می توان جز دسته بندی هایی قرار داد که خطرناک نیست و برای سلامتی فرد مشکل بخصوصی را ایجاد نمی کند، اما لازم است مراقبت های لازم برای پیشگیری از عوارض بیماری صورت بگیرد.

افتادگی دریچه میترال قلب

افتادگی دریچه میترال چیست ؟

کار دریچه میترال این است که این اجازه را می دهد تا جریان خون از یک محفظه قلب ، یعنی همان دهلیز سمت چپ ، به دیگری که به آن بطن چپ برگردد. افتادگی دریچه میترال به این صورت است که قسمتی از دریچه میترال به طرف دهلیز چپ افتادگی دارد. این اتفاق زمانی رخ می دهد که ماهیچه اصلی قلب یا همان بطن چپ در طول ضربان قلب فشرده میشود.
افتادگی دریچه میترال متفاوت از تنگی دریچه میترال می باشد. تنگی دریچه میترال به این صورت است که دریچه میترال سفت و منقبض می باشد.
اما افتادگی به علت اندازه غیر طبیعی یا آسیب بافت دریچه میترال است که دچار افتادگی می شود. لازم به ذکر است که برای بیشتر افراد مبتلا به این مشکل ، علت آن ناشناخته است.

افتادگی دریچه میترال چگونه رخ می دهد؟

در یک قلب سالم به هنگام انقباض بطن ها دریچه میترال بسته شده و مانع از ورود خون به دهلیز چپ می شود. اما در برخی افراد که دچار شلی دریچه میترال هستند یک یا هر دو لت دریچه میترال به علت بافت اضافه دچار کشیدگی به سمت دهلیز چپ شده و در هر انقباض بطن نمای شبیه چتر چتر بازان به سمت دهلیز چپ پیدا می کند. این برآمدگی به سمت دهلیز ممکن است مانع بسته شدن کارآمد دریچه و در نهایت به افتادگی دریچه میترال منجر شود.

علت افتادگی دریچه میترال

علت‌ افتادگی دریچه میترال قلب عموما ناشناخته‌ است اما میتواند ارثی باشد.‌ در برخی بیماران ممکن است به علت اختلال ژنتیکی بافت کلاژن باشد. همچنین این‌ اختلال‌ ممکن‌ است‌ با برخی بیماری‌ های‌ مادرزادی‌ قلب‌ نیز همراه‌ باشد.
بعضی از افراد ممکن است به اختلالات بافت همبند مانند سندرم مارفان مبتلا شوند. سندرم مارفان یک اختلال ارثی بافت همبند است که باعث ایجاد اندام هایی با طول غیر طبیعی ، مفاصل شل و آنوریسم در آئورت، شریان اصلی قلب، می شود.
بسیاری از افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال دیس اتونومیا، عدم تعادل سیستم عصبی اتونومیک، دارند. اتونوم بخشی از سیستم عصبی است که کنترل عملکرد  غیر ارادی بدن مانند تنفس و ضربان قلب را بر عهده دارد. این حالت ممکن است منجر به ایجاد علائم زیادی شود که معمولا جدی نیستند. از علائم دیس اتونومیا می توان به حمله وحشت (پانیک)، اضطراب، خستگی، سردرد میگرنی، روده تحریک پذیر، افسردگی اشاره کرد.

علائم افتادگی دریچه میترال

عموما افراد مبتلاعلامتی ندارند. این عارضه به علت جدی نبودن مشکلاتی را برای سلامتی فرد ایجاد نخواهد کرد. علائم پرولاپس دریچه میترال می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • درد قفسه سینه : این عارضه می تواند از علل شایع بازگشت خون باشد که مقداری از خون از طریق دریچه میترال با هر ضربان به عقب باز برمیگردد که با مرور زمان و تکرار این اتفاق می تواند باعث ایجاد ضعف در عضله و نارسایی قلبی شود.
  • احساس اضطراب و استرس
  • تپش قلب
  • سرگیجه
  • تنگی نفس مخصوصا در زمان ورزش
  • ناراحتی های فکری و هراس
  • تهوع
  • سوزن سوزن شدن دست و پا
  • غش کردن

عوامل خطر یا ریسک فاکتورهای شلی دریچه میترال

 افتادگی میترال ممکن است یک بیماری خانوادگی باشد و ممکن است مربوط به بیماری مانند شرایط زیر باشد:

  • سندرم مارفان
  • سندرم اِهلر دانلس
  • ناهنجاری ابشتین
  • دیستروفی عضلانی
  • بیماری گریوز
  • اسکولیوز

عوارض افتادگی دریچه میترال

اگر چه اغلب افراد مبتلا به شلی دریچه میترال هیچ مشکلی ندارند اما ممکن است عوارض شلی دریچه میترال در گروهی مشاهده شود. این عوارض عبارتند از:

نارسایی دریچه میترال

یکی از شایعترین عوارض افتادگی دریچه میترال این است که خون به داخل دهلیز چپ رانده شود و موجب MR  یا نارسایی میترال شود . مردان و یا افراد دارای فشارخون بالا بیشتر در معرض ریسک نارسایی میترال می باشند. در صورت شدید بودن نارسایی میترال این امکان وجود دارد که بیمار نیازمند جراحی برای ترمیم یا تعویض دریچه میترال باشد تا از بروز عوارض نارسایی میترال از قبیل سکته مغزی جلوگیری شود.علائم نارسایی قلبی شامل تورم پا و تنگی نفس است.

اختلال ریتم قلب یا آرتیمی

ریتم غیر طبیعی قلب ممکن است در برخی از بیماران منجر به پرولاپس میترال شود. اغلب این آرتیمی ها در حفره های دهلیزی ایجاد می شوند و ممکن است باعث آزار بیمار گردد اما تهدید کننده حیات نیستند. در بیمارانی که دچار نارسائی شدید میترال و یا تغییر شدید در شکل دریچه ها هستند ممکن است اشکال در ریتم قلب را نیز تجربه کنند.

عفونت دریچه یا اندوکاردیت

داخل قلب ۴ حفره و ۴ دریچه وجود دارد که توسط لایه ی نازک بنام اندوکارد پوشیده شده اند. به عفونت در این لایه اندوکاردیت گفته می شود. در دریچه میترال غیر طبیعی شانس ابتلا به اندوکاردیت ناشی از باکتری که باعث تخریب این دریچه می شود زیاد است. این ریسک در مردان بیشتر از زنان است.

تپش قلب و تنگی نفس

تشخیص و درمان افتادگی دریچه میترال

نحوه تشخیص افتادگی دریچه میترال

ابتدا پزشک پرونده پزشکی بیمار را بررسی و معاینات فیزیکی لازم را انجام می دهد. گوش دادن به صدای قلب یکی از این معاینات فیزیکی می باشد. در صورت مشاهده حرکات غیرطبیعی در دریچه میترال و ایجاد صدایی مانند کلیک، همچنین در صورت بازگشت خون این امکان وجود دارد که پزشک صدای قلب را که ناشی از جریان خون می باشد را بشنود.
از راه های تشخیص قطعی افتادگی دریچه میترال قلب می توان به الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرام اشاره کرد.

  • اکوکاردیوگرام : نوعی سونوگرافی قلب می باشد که به پزشک کمک می کند حرکات غیر طبیعی دریچه قلب را مشاهده کند.
  • الکتروکاردیوگرام : الکتروکاردیوگرام یا ECG منحنی ای از فعالیت های قلب به متخصص قلب و عروق می دهد که توسط دستگاهی به نام الکتروکاردیوگراف ثبت می شود. این دستگاه دارای الکترود هایی است که با نصب بر روی نواحی مشخصی از پوست می توانند پیام های الکتریکی انقباض قلب را دریافت و روی کاغذ ثبت کنند.

درمان افتادگی دریچه میترال

افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال عموما برایشان مشکلی ایجاد نمی شود ، بنابراین عموما نیازی به درمان وجود ندارد . افرادی که به علت این اختلال  به  نارسایی شدید دریچه میترال دچار شده اند ، می توانند از عمل جراحی برای ترمیم یا تعویض دریچه میترال آسیب دیده استفاده کنند. برای مبتلایان به علائم نارسایی قلب ناشی از افتادگی دریچه میترال یا نارسایی میترال ، جراحی بهترین روش درمانی مححسوب می شود.

درمان دارویی و مراقبت های افتادگی دریچه میترال

نمی توان از پرولاپس دریچه میترال پیشگیری کرد. البته این نوع از اختلال به علت خوش خیم بودن زندگی طبیعی فرد را مختل نمی کند.

درمان دارویی افتادگی دریچه میترال

  • مسدود کننده های بتا
  • قرص دیوتیک یا ادرارآور
  • داروهای آریتمی قلب
  • آسپرین
  • رقیق کننده های خون

تغییر در شیوه زندگی

  • اجتناب از مصرف کافئین و محرک ها
  • در صورت داشتن ضربان سریع قلب استفاده از داروهای مخصوص و مصرف مسکن ها.
  • استفاده از روش هایی برای کاهش استرس : انجام یوگا و مدیتیشن می تواند استرس را کاهش و موجب آرامش در فرد شود.
  • کنترل فشار خون : در صورتی که به نارسایی دریچه میترال مبتلا هستید، کنترل فشار خون بالا اهمیت دارد.
  • رژیم غذایی سالم : رژیم غذایی سالم می تواند بیماری های قلبی که عضله قلب را ضعیف کند جلوگیری کند. مصرف چربی های اشباع و ترانس به همراه نمک و شکر، باید فراموش شود و میوه ها و سبزیجات، غلات تصفیه نشده، پروتئین بدون چربی و ماهی و آجیل جایگزین شوند.
  • حفظ وزن سالم : ثابت نگداشتن وزن خود در محدوده توصیه شده که پزشک توصیه کرده است بسیار اهمیت دارد.
  • قبل از دندان پزشکی برای جلوگیری از اندوکاردیت عفونی آنتی بیوتیک مصرف نکنید : در گذشته پزشکان توصیه می کردند افرادی که دچار افتادگی دریچه هستند ، قبل از انجام اقدامات پزشکی یا دندان پزشکی ، آنتی بیوتیک مصرف کنند تا از ابتلا به عفونت دریچه قلب جلوگیری کنند. انجمن قلب تشخیص داده است كه مصرف آنتی بیوتیک ها قبل از عمل ، برای افرادی كه افتادگی دریچه میترال دارند مفید نیست و دیگر توصیه نمی شود.
  • از مصرف سیگار و الکل بپرهیزید : مصرف الکل منجر به آریتمی قلب شود و علائم را وخیم تر کند. مصرف الکل همچنین منجر به کاردیومیوپاتی شود، کاردیومیوپاتی نوعی اختلال در عضله قلب که یکی از علت های نارسایی میترال می باشد.
  • ورزش کنید : باید از انجام ورزش های شدید و سنگین خودداری کنید. نوع و شدت ورزش خود را با متخصص قلب و عروق در میان بگذارید.
  • قبل از باردار شدن و زمان بارداری تحت نظر پزشک باشید : بارداری برای زنان مبتلا مشکل ساز نیست، ولی باید تحت نظر باشند، زیرا دوران بارداری موجب می شود تپش و درد در ناحیه قلب آنها بیشتر شود و بر میزان اضطراب آنها میفزاید.

برای درمان افتادگی دریچه میترال باید چه کارهایی انجام داد ؟

عموما افراد مبتلا به این عارضه به مشکل جدی به علت وجود این اختلال بر نمیخورند. افرادی که به این عارضه مبتلا هستند ، باید به طور منظم به متخصص قلب و عروق مراجعه کنند. به همین دلیل در صورت وجود مشکل تشخیص آن سریعا صورت بگیرد. بهتر است هر 2 یا 3 سال یکبار به پزشک مراجعه کنید، البته نیازی به اکوکاردیوگرام منظم نیست.
در افرادی که میزان خون بازگشتی آنها متوسط تا زیاد است باید به پزشک مراجعه کنند و هر 6 ماه تا یک سال اکوکاردیوگرافی انجام دهند. 

چگونه از افتادگی دریچه میترال جلوگیری کنیم ؟

راهی برای جلوگیری از شلی و افتادگی دریچه میترال وجود ندارد اما شما می توانید از ایجاد یا شدت یافتن عوارض افتادگی دریچه میترال با مصرف صحیح داروها اجتناب نمائید.

افتادگی دریچه میترال و بارداری

هرچند بارداری برای زنانی که دچار افتادگی دریچه میترال هستند، ممنوعیتی ایجاد نمی کند، اما این مادران، باید در دوران حامگی تحت نظر یک پزشک متخصص قلب و عروق نیز باشند، زیرا ممکن است این مشکل در دوران بارداری تشدید شود. در مقابل، تنگی دریچه میترال می تواند در حاملگی مشکل آفرین شود و موجب سقط جنین نیز شود.

افتادگی دریچه قلب و ورزش

هرچند ورزش، همیشه یکی از عوامل سلامتی است اما به طور کلی بیماران مبتلا به پرولاپس از ورزش هایی مانند شنا، طناب زدن، دویدن با سرعت، وزنه زدن باید خودداری نمایند.


دیدگاه کاربران

0 دیدگاه
    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    instagram logo call button