آریتمی یا اختلال در ریتم قلب به ریتم غیرطبیعی قلب گفته می شود. این حالت ممکن است به صورت مکث کوتاهی باشد که تعداد ضربان کلی قلب را تحت تاثیر قرار دهد یا موجب ضربان بسیار سریع یا بسیار آهسته شود. برخی از آریتمی ها علائمی را از خود بروز نداده ولی برخی از آن ها با علائمی مانند سبکی سر یا سرگیجه همراه باشند.
سه نوع آریتمی وجود دارد : برادی کاردی که هنگامی رخ می دهد که ضربان قلب کمتر از 60 ضربان در دقیقه بزند. تاکی کاردی زمانی ایجاد خواهد شد که ضربان قلب بیش از 100 ضربه در دقیقه بزند. حالت سوم حالت نامنظم است که گاهی تند و گاهی تند می شود.
آنچه در این مقاله می خوانید :
در شرایط مختلفی مانند خوشحالی، ترس، اضطراب، در زمان فعالیت های ورزشی، مصرف برخی از داروها ممکن است ریتم قلب تغییر کند. اما اگر کاهش یا افزایش ضربان قلب ادامه دار باشد ، قلب دچار آریتمی یا بی نظمی ضربان شده است. آریتمی های قلبی به دو دسته خوش خیم و بدخیم قابل تقسیم هستند. تعداد ضربان نرمال قلب در افراد در یک دقیقه بین 60 تا 100 ضربه می باشد به طوری که فرد متوجه ضربان های قلب نباشد. در صورتی که ضربان قلب به هر دلیلی تند، کند و نامنظم (گاهی تند، گاهی کند) بزند خبر از آریتمی می دهد. آریتمی فوق بطنی که منشا آن قسمت حفره های دهلیزی می باشد عموما خوش خیم بوده و موجب تپش قلب می شود که گاهی نیز با سرگیجه همراه است. آریتمی بدخیم که منشا آن از بطن ها و از حفره های پمپاژ کننده قلب است، در صورت ادامه دار بودن موجب ایست قلبی شده و منجر به مرگ فرد خواهد شد. علائم آریتمی های بدخیم بنابر نوع، محل و مداومت آن می تواند از تپش قلب شروع شود و تا سرگیجه و سنکوپ ادامه یابد و موجب ایست قلبی فرد شود.
شرایط خاصی می توانند باعث ایجاد آریتمی قلبی شوند؛ از جمله این شرایط میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
آریتمی های کوتاه عموما بدون علامت هستند. ممکن است به صورت حذف ضربان قلب باشند که ندرتا متوجه آن خواهید شد. افرادی که به آریتمی قلبی مبتلا می شوند متوجه اختلال در ضربان قلب خود، تند، کند و نامنظم بودن آن خواهند شد. افرادی که بالای 40 سال هستند بهتر است در صورت مشاهده این حالت سریعا به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنند.
احساس لرزش یا ارتعاش که در قفسه سینه یا گردن ایجاد می شود.
هنگامی که آریتمی شدید است یا مدت زمان آن طولانی باشد که عملکرد قلب را تحت تاثیر قرار دهد، ممکن است قلب قادر به پمپاژ کردن خون کافی به تمام نقاط بدن نباشد و همین امر منجر به خستگی، سبکی سر و بیحالی و حتی مرگ خواهد شد.
تاکی کاردی نیز می تواند منجر به کاهش توانایی پمپاژ خون در قلب، تنگی نفس، درد قفسه سینه، سبکی سر یا کاهش سطح هوشیاری شود. در این شرایط ممکن است به علت شدید بودن به حمله قلبی یا مرگ منجر شود.
برخی شرایط و بیماریها ممکن است احتمال ابتلا به آریتمی قلبی را افزایش دهند. از جمله این شرایط می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ریسک فاکتورهای دیگری که می تواند به علت آریتمی باشند:
آریتمی قلب احتمال تشکیل لخته خون را افزایش خواهد داد، که بر اثر شکسته شدن لخته و انتقال آن از قلب به مغز سکته مغزی رخ می دهد.
عدم پمپاژ موثر خون توسط قلب دچار برادیکاردی یا تاکیکاردی مانند فیبریلاسیون دهلیزی در طولانی مدت موجب نارسایی خواهد شد. گاهی کنترل سرعت ضربان قلب می تواند به بهبودی نارسایی و عملکرد قلب کمک کند.
نحوه بررسی ضربان قلب به این صورت است که بر روی مچ دست و در انتهای شست، سرخرگی عبور می کند که به علت اینکه بر روی استخوان قرار دارد، ضربان نبض را می توان به راحتی با لمس انگشتان احساس کرد. انگشت سبابه را بر روی نبض قرار داده و تعداد ضربان های قلب را بشمرید. در صورتی که تعداد ضربان ها بین 60 تا 100 باشد نرمال بده و در صورتی که بیشتر از 100 و کمتر از 60 باشد می تواند خبر از آریتمی بدهد. لازم به ذکر است که ورزشکاران حرفه ای ضربان نبض آنها در حالت استراحت کمتر از ۶۰ باشد که وضعیتی طبیعی بوده و جای نگرانی وجود ندارد.
علت آریتمی می تواند به عوامل مختلفی وابسته باشد، از علت مادرزادی گرفته تا بیماری های قلبی. در آریتمی های مادرزادی ممکن است که یک عصب اضافه در قلب فرد باشد یا دیواره قلب ضخیم یا نازک باشد که این امر موجب آریتمی خواهد شد.
از طرف دیگر آریتمی می تواند به علت بیماری های قلبی باشد، مانند فردی که بر اثر انسداد رگ های قلبی سکته کند و دچار آریتمی شود. یا آریتمی می تواند ناشی از نبود دریچه قلب به وجود آید.
در بسیاری از افرادی که دچار آریتمی می شوند ساختمان قلب شان سالم است. بهتر است در مواجه با آریتمی قلب حتما به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید.
پزشک برای تشخیص آریتمی قلبی شرح حال بیمار، علائم و نشانه های بیمار و معاینه فیزیکی فرد میپردازد. همچنین ممکن است درباره سابقه بیماری قلبی و تیروئیدی از بیمار سوالاتی را بپرسد. این بیماری ها موجب افزایش احتمال ابتلا به آریتمی خواهند شد. در آخر پزشک آزمایش های اختصاصی را برای بیمار تجویز خواهد کرد:
در صورتی که آزمایش های ذکر شده کمکی نکنند آزمایش های زیر توصیه می گردند:
دفیبریلاسیون ضربان قلبی غیر طبیعی را به ضربان قلبی طبیعی از طریق شوک الکتریکی تبدیل می کند. این امکان وجود دارد که یک دفیبریلاتور قلبی کاشتنی (ICD)در زیر پوست ناحیه فوقانی سینه کاشته شود تا شوک ایجاد نماید و به عنوان یک ضربان ساز عمل کند، زمانی که ضربان غیرطبیعی شود، این دستگاه آن را شناسایی کرده و به حالت طبیعی برمیگرداند. این دستگاه به صورت 24 ساعته کار می کند.
در این روش آریتمی اصلاح شده و ریتم طبیعی قلب برمیگردد. این روش از طریق تعبیه لوله ای باریک و انعطاف پذیر به نام کاتتر و هدایت آن به عضله قلبی انجام می گیرد. نوک کاتتر با آزاد کردن مقدار زیادی انرژی، بخش های کوچکی از بافت قلبی که موجب ایجاد پیام های الکتریکی غیرطبیعی می شوند را تخریب می کنند.
نحوه درمان آریتمی بر اساس نوع و علت آن متفاوت خواهد بود. در صورتی که آریتمی به صورت نامرتب یا تند باشد عموما داروهای تنظیم کننده ریتم قلب تجویز خواهد شد. در برخی از موارد نیز برای درمان آریتمی ممکن است فرد نیاز به بستری و درمان شیوه الکتروفیزیولوژی و ابلیشن یا اصطلاحا همان سوزاندن نیاز داشته باشد. این روش به این صورت است که از طریق رگ های بیمار سیم هایی در قلب او کار گذاشته شده که از طریق نقشه برداری، کانون بی نظمی در قلب را می توان پیدا کرد و با اشعه مخصوص رادیوفرکوئنسی کانون با انرژی گرمایی سوزانده خواهد شد.
همچنین می توان آریتمی های کند قلب را نیز با تعبیه باطری کنترل کرد، به این صورت که با جراحی کوچک بدون نیاز به بیهوشی از طریق رگ سیم هایی در داخل قلب کار گذاشته شده که این سیم ها توسط یک باطری که در زیر استخوان ترقوه و زیر پوست قرار داده شده ضربان قلب را تنظیم و آریتمی و سرگیجه فرد را برطرف خواهد کرد.
دیدگاه کاربران
0 دیدگاه