علت فیبریلاسیون بطنی چیست ؟ چه راه هایی برای درمان آن وجود دارد؟

فیبریلاسیون بطنی (V-fib) یک نوع آریتمی خطرناک یا ضربان قلب نامنظم است. این موضوع بر بطن‌های قلب تأثیر می‌گذارد. قلب یک سیستم عضلانی است که شامل 4 حفره است. 2 حفره پایین بطن‌ها هستند. در یک قلب سالم، خون به طور مساوی به داخل و خارج از این حفره‌ها پمپ می‌شود. این کار باعث می‌شود خون در بدن جریان داشته باشد.
آریتمی که از بطن شروع می‌شود، فیبریلاسیون بطنی است. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که سیگنال‌های الکتریکی که به عضله قلب دستور می‌دهد پمپاژ کند، باعث لرزش بطن‌ها (فیبریلات) شود. لرزیدن به این معنی است که قلب خون را به بدن پمپاژ نمی‌کند. در بعضی از افراد، V-fib ممکن است چندین بار در روز اتفاق بیفتد. این موضوع “طوفان الکتریکی” نامیده می‌شود.
از آنجاکه V-fib پایدار می‌تواند منجر به ایست قلبی و مرگ شود، به رسیدگی پزشکی فوری نیاز دارد.

چه عواملی باعث فیبریلاسیون بطنی می‌شود؟

علت فیبریلاسیون بطنی همیشه مشخص نیست، اما می‌تواند در طی برخی شرایط پزشکی اتفاق بیفتد. V-fib معمولاً در طی یک حمله حاد قلبی یا اندکی بعد از آن رخ می‌دهد. وقتی عضله قلب به‌اندازه کافی جریان خون نداشته باشد، می‌تواند از نظر الکتریکی ناپایدار شود و باعث ریتم‌های خطرناک قلب شود. قلبی که در اثر حمله قلبی یا موضوع دیگری آسیب دیده باشد در برابر V-fib آسیب پذیر است.
شایعترین علت فیبریلاسیون بطنی یک اختلال قلبی است، به خصوص عدم وجود جریان خون کافی در عضله قلب به دلیل بیماری عروق کرونر، که در هنگام حمله قلبی رخ می‌دهد. دلایل دیگر شامل موارد زیر است:

• نارسایی قلبی
• کاردیومیوپاتی‌ها
• شوک (فشارخون بسیار پایین) که می‌تواند ناشی از بیماری عروق کرونر و سایر اختلالات باشد
• شوک الکتریکی
• غرق شدن
• سندرم QT طولانی (که ممکن است باعث تاکی‌کاردی بطنی شود)
• ناهنجاری‌های الکترولیت مانند سطح بسیار پایین پتاسیم در خون (هیپوکالمی)
• داروهایی که جریان الکتریکی قلب را تحت تأثیر قرار می‌دهند، مانند مسدودکننده‌های کانال سدیم یا مسدودکننده‌های کانال پتاسیم
• سندرم بروگادا و سایر کانالوپاتی‌ها
• برخی بیماری‌های ژنتیکی که بر کانال‌های یونی قلب یا هدایت الکتریکی تأثیر می‌گذارد.

علائم فیبریلاسیون بطنی

فیبریلاسیون بطنی در عرض چند ثانیه باعث بیهوشی می‌شود. در صورت عدم درمان، فرد معمولاً دچار تشنج مختصر شده و سپس دچار لنگی و بعد قدرت پاسخ را از دست می‌دهد. افراد پس از حدود 5 دقیقه دچار آسیب برگشت‌ناپذیر مغزی می‌شوند، زیرا اکسیژن دیگر به مغز نمی‌رسد. در پی آن مرگ می‌رسد.

علائم V-fib شامل موارد زیر است:

• حالت نزدیک به غش یا سرگیجه گذرا
• غش کردن
• تنگی نفس حاد
• ایست قلبی

آیا می‌توان از فیبریلاسیون بطنی جلوگیری کرد؟

پیشگیری از فیبریلاسیون بطنی بر روی تشخیص و درمان بیماری‌های زمینه‌ای که باعث V-fib می‌شوند، متمرکز است. می‌توان از داروهای خاصی برای کاهش خطر بازگشت این مشکل استفاده کرد.
دفیبریلاتورهای قلبی قابل کاشت: دستگاه‌هایی هستند که در بدن کاشته (جای‌گذاری) می‌شوند و در صورت وجود فیبریلاسیون بطنی می‌توانند در عرض چند ثانیه قلب را به ریتم طبیعی برگردانند. اگرچه این دستگاه لزوماً از V-fib جلوگیری نمی‌کند، اما می‌تواند به‌سرعت و به طور خودکار این نوع ریتم قلب بالقوه کشنده را تشخیص داده و درمان کند.
اگر در معرض خطر V-fib هستید، باید شناسه پزشکی داشته باشید و به دوستان و عزیزان خود اطلاع دهید که در موارد اضطراری چه کاری باید انجام دهند. در مورد زمان تماس با 115 با آن‌ها صحبت کنید و از آن‌ها بخواهید درباره نحوه استفاده از دفیبریلاتور یا انجام ماساژ قلبی آموزش ببینند.

چگونه می‌توان فیبریلاسیون بطنی را مدیریت کرد؟

اگر فیبریلاسیون بطنی داشته‌اید یا در این مورد در معرض خطر بالایی قرار دارید، توصیه‌های ارائه‌دهنده مراقبت‌های پزشکی خود را برای مصرف داروی کنترل آریتمی انجام دهید. همچنین مفید است که در مورد سایر گزینه‌های تهاجمی‌، مانند دفیبریلاتور قابل کاشت یا جراحی، برای جلوگیری از V-fib صحبت کنید. به دوستان و خانواده خود بیاموزید که در صورت بیهوشی ناگهانی و قطع تنفس، چگونه باید واکنش دهند.

فیبریلاسیون بطنی چگونه درمان می‌شود؟

درمان V-fib 2 مرحله دارد.

• در مرحله اول سعی می‌کنند V-fib را فوراً متوقف کنند تا فشارخون و نبض را بازیابی کنند.
• در مرحله دوم بر کاهش احتمال ابتلا به V-fib در آینده متمرکز می‌شوند.

 درمان شامل موارد زیر است:

CPR

اولین واکنش به V-fib ممکن است احیای قلبی ریوی (CPR) باشد. این کار باعث می‌شود خون در مسیر بدن حرکت کند.

دی فیبریلاسیون

بیمار در حین V-fib یا بلافاصله بعد از آن به دی‌فیبریلاسیون نیاز خواهد داشت. شوک الکتریکی می‌تواند سیگنال‌هایی را که به ماهیچه‌های قلب دستور می‌دهد به‌جای پمپ کردن، بلرزد، اصلاح کند.

دارو

پزشک ممکن است بلافاصله بعد از V-fib داروهایی برای کمک به بیمار برای کنترل و پیشگیری از یک اتفاق دیگر تجویز کند. پزشک ممکن است با گذشت زمان داروهای اضافی برای کنترل آریتمی و کاهش خطر تجویز کند.

فرسایش کاتتر

این روش با استفاده از انرژی، مناطق کوچکی از قلب را که تحت تأثیر ضربان قلب نامنظم هستند از بین می‌برد. این روش به‌ندرت برای V- برای ازبین‌بردن محرک‌های الکتریکی ایجادکننده فیبریلاسیون بطنی استفاده می‌شود.

چه زمانی باید با پزشک یا اورژانس تماس گرفت؟

بسیار مهم است که اطمینان حاصل کنید افراد اطراف شما می‌دانند در مواقع اضطراری چه کاری باید انجام دهند. در صورت مشاهده علائم V-fib، یک نفر باید فوراً با شماره 115 تماس بگیرد. این علائم شامل:

• غش کردن
• عدم پاسخگویی
• ازدست‌دادن هوشیاری
• ناتوانی در تنفس

نکات کلیدی در مورد فیبریلاسیون بطنی

فیبریلاسیون بطنی نوعی آریتمی یا ضربان قلب نامنظم است که بر بطن‌های قلب تأثیر می‌گذارد.
فیبریلاسیون بطنی تهدیدکننده زندگی است و به رسیدگی فوری پزشکی نیاز دارد.
CPR و دفیبریلاسیون می‌توانند قلب فرد را به ریتم طبیعی خود برگردانند و می‌توانند زندگی بیمار را نجات دهند.
داروها و اقدامات قلبی پس از یک دوره فیبریلاسیون بطنی می‌توانند از به‌روز یک اتفاق دیگر جلوگیری کنند یا آن را کاهش دهند.
یک دفیبریلاتور قلبی قابل کاشت می‌تواند فوراً V-fib را درمان کند.
بسیار مهم است که اطمینان حاصل کنید افراد اطراف شما می‌دانند که در صورت بیهوشی به دلیل فیبریلاسیون بطن چه کاری انجام دهند.