آپنه خواب و بیماری های قلبی ؛ بررسی علائم و درمان آن

آپنه خواب نوعی اختلال خواب است که در آن فرد به طور مکرر در هنگام خواب تنفسش قطع می شود. مجاری تنفسی باریک یا مسدود شده دسترسی هوا به ریه ها را محدود می کند و اغلب باعث می شود فرد با صدای بلند خرخر کند، تا هوا را تنفس کند. این مکث در تنفس می تواند چند بار در شب اتفاق بیفتد یا در موارد شدید بیش از هر دو دقیقه یکبار در هنگام خواب رخ دهد.
اثرات آپنه خواب فراتر از احساس عدم تمرکز و خستگی در طول روز است. مکث های مکرر در تنفس ، اکسیژن را از ریه ها کم کرده و باعث ایجاد بیماری های قلبی می شود.
در این مقاله رابطه میان آپنه خواب و بیماری های قلبی ، علائم و درمان آن را به طور کامل مورد بررسی قرار داده ایم. با ما همراه باشید.

مشکلاتی  که آپنه خواب به وجود می آورد!

آپنه خواب یکی از عوامل اصلی بیماری های قلبی از جمله بیماری عروق کرونر قلب ، نارسایی قلبی ، سکته مغزی و ضربان قلب نامنظم است که گاهی منجر به مرگ می شود. همچنین آپنه انسدادی خواب باعث اختلالات قابل توجهی مانند خواب ناکافی یا تکه تکه خوابیدن می شود ، که منجر به خواب آلودگی بیش از حد در روز و خستگی می شود ، که به نوبه خود در فعالیت های روزانه اختلال ایجاد می کند . در صورت عدم درمان ، آپنه خواب به تدریج باعث نقص شناختی و عملکرد ضعیف می شود. آپنه خواب عامل  افسردگی  ، اضطراب ، اختلال استرس پس از سانحه ، روان پریشی و اختلالات دو قطبی نیز است.

بیماری های قلبی که در اثر آپنه خواب به وجود می آید

مکث های مکرر در تنفس که مشخصه آپنه خواب است؛ نه تنها قلب ، بلکه کل سیستم قلبی عروقی را تحت فشار قرار می دهد و به طور بالقوه آسیب می رساند. بیماران مبتلا به آپنه خواب 4 برابر بیشتر از افراد بدون این بیماری در معرض آریتمی قلب (ریتم غیر طبیعی قلب) هستند. آپنه خواب احتمال نارسایی قلبی را 140٪ و خطر بیماری کرونر قلب را 30٪ افزایش می دهد. در ادامه بیماری های قلبی ناشی از آپنه خواب مورد بررسی قرار داده ایم:

• یکی از عوارض آپنه خواب ، خواب ناکافی یا تکه تکه است. از دست دادن مرتب خواب بر سلامت قلب تأثیر منفی می گذارد. یکی از نقش های مهم خواب اجازه دادن به بدن برای استراحت و بهبودی است. با ثبات و منظم بودن تنفس ، ضربان قلب و فشار خون در هنگام خواب کاهش می یابد. عدم خواب کافی به معنی از دست دادن این زمان مهم بهبودی به قلب و سیستم قلبی عروقی است. در نتیجه خطر ابتلا به فشار خون بالا ، بیماری های قلبی ، حملات قلبی و سکته افزایش خواهد یافت.
• سیستم عصبی سمپاتیک : هر بار که فرد مبتلا به آپنه خواب تنفس خود را متوقف می کند ، سطح اکسیژن در خون کاهش می یابد. با کمبود اکسیژن در بدن ، سلولهای تخصصی – به نام گیرنده های شیمیایی – این تغییرات را تشخیص داده و سیستم عصبی سمپاتیک را برای پاسخ دادن فعال می کنند ، که بخشی از سیستم عصبی مسئول واکنش به موقعیت های استرس زا یا خطرناک است. سیستم عصبی بدن را به نفس نفس زدن سوق می دهد ، که گاهی اوقات فرد را از خواب بیدار می کند.
  سیستم عصبی سمپاتیک همچنین با انقباض رگ های خونی و افزایش ضربان قلب و فشار خون ، به سطح پایین اکسیژن پاسخ می دهد. با ادامه مکث در تنفس در طول شب ، تغییرات تکراری منجر به فشار خون می شود یا فشار خون موجود را بدتر کند.
• تغییرات فشار درون سینه: هنگامی که فرد مبتلا به آپنه انسدادی خواب (OSA) اقدام به تنفس می کند ، در مقابل مجاری تنفسی فوقانی باریک یا بسته استنشاق می کند. این استنشاق های اجباری ناموفق تغییرات قابل توجهی در فشار داخل حفره قفسه سینه ایجاد می کنند. با گذشت زمان ، این تغییرات تکراری فشار داخل قفسه سینه به قلب آسیب می رساند. تغییرات فشار داخل قفسه سینه می تواند منجر به فیبریلاسیون دهلیزی (ضربان قلب نامنظم) ، مشکلات جریان خون در قلب و حتی نارسایی قلبی شود.
• استرس اکسیداتیو: بعد از هر بار مکث در نفس ، فرد مبتلا به آپنه خواب بار دیگر با موفقیت نفس می کشد. این استنشاق اکسیژن مورد نیاز را به داخل ریه ها ، خون و بافت های بدن برمی گرداند. متأسفانه ، تغییرات مکرر در سطح اکسیژن باعث ایجاد فشار قابل توجهی در بدن شود که اصطلاحاً آن را استرس اکسیداتیو می نامند. استرس اکسیداتیو التهاب سیستمیک و همچنین واکنش های عصبی شیمیایی و فیزیولوژیکی را افزایش می دهد که خطر بیماری های قلبی را افزایش می دهد.

تاثیر چاقی در آپنه خواب و بیماری های قلبی

چاقی نقش مهمی در ایجاد آپنه خواب و بیماری های قلبی دارد. یکی از دلایل عمده بروز آپنه خواب چاقی است که اغلب به افزایش رسوبات چربی در گردن مربوط می شود. که مجرای هوایی فوقانی را در هنگام خواب باریک یا مسدود می کند. حتی 10 درصد افزایش در وزن بدن خطر ابتلا به آپنه  OSA را 6 برابر افزایش می دهد. 60 تا 90٪ افراد مبتلا به آپنه خواب چاقی نیز دارند.
آپنه خواب و چاقی به طور مستقل خطر بیماری را افزایش می دهند که بر سلامت قلب تأثیر منفی می گذارد. همچنین چاقی باعث بیماری هایی مانند فشار خون بالا ، سطح کلسترول ناسالم و دیابت می شود.

درمان آپنه خواب برای کاهش خطر بیماری های قلبی

در صورت داشتن علائم حتما پزشک بروید. صحبت با پزشک در مورد آپنه خواب مرحله مهمی است که هرکسی می تواند برای محافظت از سلامت قلب خود انجام دهد. در صورت تشخیص قطعی آپنه خواب در شخصی ، درمان ها اغلب موثر هستند. درمان آپنه خواب بستگی به نوع آپنه خواب دارد و شامل موارد زیر می شود:

• تغییر شیوه زندگی: تغییر شیوه ی زندگی که شامل کاهش وزن ، ورزش ، محدود کردن الکل ، ترک سیگار و حتی تغییر وضعیت خواب در درمان آپنه خواب بسیار مفید است.
• دستگاه های فشار هوای مثبت (PAP): دستگاه های PAP هوا را از طریق مجاری تنفسی پمپاژ می کنند و از ریزش مجاری هوایی فوقانی در هنگام خواب جلوگیری می کنند.
• استفاده از وسایل دهانی: وسایل دهان و دندان با تغییر موقعیت فک ، زبان یا قسمت دیگر از بدن که مجرای تنفسی را منقبض می کند ، اختلال در تنفس را کاهش می دهد.
• تمرینات دهان و گلو: بسته به علت بروز آپنه خواب در فرد ، تمرینات ویژه دهان و گلو به تقویت عضلات کمک می کند ، در نتیجه تداخل در تنفس هنگام خواب کم می شود.
• جراحی: جراحی برای آپنه خواب شامل تغییر قسمت هایی از بدن باشد که باعث انقباض راه هوایی یا دستگاه های کاشت که باعث سفت شدن عضلات اطراف راه هوایی می شود.

انواع آپنه خواب

متداول ترین نوع آن آپنه انسدادی خواب (OSA) است که در آن وزن در قسمت فوقانی قفسه سینه و گردن به جلوگیری از جریان هوا کمک می کند. نوع کمتر آن، آپنه خواب مرکزی (CSA) است؛ هنگامی اتفاق می افتد که مغز نتواند سیگنالهای منظمی را برای انقباض و انبساط به دیافراگم ارسال کند. CSA با سکته مغزی مغز مرتبط است به طور کل به سه نوع تقیسم می شود:

• آپنه انسدادی خواب (درصورت شل شدن بیش از حد عضلات گلو رخ می دهد)
• آپنه خواب مرکزی (هنگامی رخ می دهد که مغز شما سیگنال های مناسبی به عضلات کنترل کننده تنفس نمی فرستد)
• آپنه خواب پیچیده (ترکیبی از انسداد انسدادی و آپنه خواب مرکزی)

علائم شایع آپنه خواب

1. خروپف مکرر ، با صدای بلند
2. کاهش تنفس یا مکث در تنفس هنگام خواب
3. خواب آلودگی روزانه و خستگی
4. نفس نفس زدن در طول روز
5. اختلال در حفظ توجه و تمرکز
6. خشکی دهان یا سردرد هنگام بیدار شدن از خواب
7. اختلال عملکرد جنسی یا کاهش میل جنسی
8. افزایش دفعات دفع ادرار شبانه
9. مشکل خوابیدن یا خواب آلودگی بیش از حد

همه کسانی که خرخر می کنند دچار آپنه خواب نمی شوند ، اما بسیاری از کسانی که دچار آپنه خواب هستند به طور منظم و با صدای بلند خرخر می کنند. از هر پنج بزرگسال ، یكی از آنها از آپنه خواب خفیف رنج می برد.

چه افرادی بیشتر در معرض خطر آپنه خواب قرار دارند؟

آپنه خواب در همه گروه های سنی و هر دو جنس رخ می دهد. اما افراد شامل ویژگی های زیر شانس بیشتری برای مبتلا شدن دارند:

• افرادی که دارای اضافه وزن هستند به خصوص در معرض ابتلا به OSA قرار دارند زیرا رسوبات چربی در اطراف مجرای هوایی فوقانی باعث می شود که عضلات مجاری تنفسی با گذشت زمان از دست بروند و منجر به انسداد تنفس شود. به همین ترتیب ، افرادی که گردن ضخیم تر ، گلو باریک یا لوزه های بزرگ شده یا آدنوئید دارند ممکن است در معرض خطر باشند.
• مردان بیشتر از زنان دچار آپنه خواب می شوند و به طور قابل توجهی بیشتر در بزرگسالان مسن رخ می دهد.
• کسانی که به مصرف سیگار، الکل یا مشروب علاقمند هستند.
• افرادی که سابقه خانوادگی آپنه خواب دارند.