آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی با هم چه تفاوت هایی دارند؟

قلب خون را از طریق شریان ها و عروق خونی به تمام بدن پمپاژ می کند و به فرد امکان انجام فعالیت های روزانه را می دهد. بیماری های قلبی زمانی آغاز می شوند که شریان کرونری خونرسان به قلب تنگ می شود. تصمیم گیری درباره آنژیوپلاستی یا آنژیوگرافی بر عهده متخصص قلب و عروق می باشد.
آنژیوگرافی کرونری که کاتتریزاسیون قلبی نیز نامیده می شود، و به این وسیله شریان های کرونری تنگ یا مسدود شده در بدن تشخیص داده می شود. آنژیوپلاستی در حقیقت از مداخله کرونری از طریق پوست که PCI نیز نامیده می شود روشی درمانی بوده که با بازکردن شریان کرونری تنگ یا مسدود شده باعث افزایش جریان خون به عضله قلب خواهد شد. در ادامه درباره تفاوت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی بیشتر توضیح خواهیم داد.

تفاوت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی

آنژیوگرافی

آنژیوگرافی یا رگ نگاری می تواند به پرتونگاری رگ های خونی گفته می شود. این کار از طریق پرکردن ماده حاجب در رگ ها انجام می شود و بعد از آن معاینه انجام می شود. آنژیوگرافی روشی است که از طریق آن تشخیص پتولوژی فضای داخلی رگ های خونی انجام می شود. آنژیوگرافی همچنین برای انواع بیماری های مربوط به سیستم اعصاب مانند تومورهای عصبی انجام می گیرد.
روش کار آنژیوگرافی به این صورت است که انجام آنژیوگرافی در بیماران از طریق دست یا کشاله ران انجام می گیرد و به سمت قلب ارسال می شود. وقتی که کاتتر در قلب یا مدخل عروق تغذیه کننده وارد شد، ماده حاجب تزریق خواهد شد. برای انجام آنژیوگرافی گاهی افراد به صورت اورژانسی می توانند تحت آنژیوگرافی قرار بگیرند و گاهی نیز با نوبت دهی از قبل برای انجام آنژیوگرافی عروق کرونر مراجعه می کند. آنژیوگرافی اطلاعات دقیقی را از عروق قبل از انجام درمان (استنت گذاری و جراحی) در اختیار پزشک قرار می دهد آنژیوگرافی برای تشخیص بیماری و به صورت سرپایی انجام می شود. طریقه آنژیوگرافی به این صورت است که ماده حاجب از طریق کاتتر وارد عروق می شود، و از زوایای مختلف قلب عکسبرداری خواهد کرد. این ماده به ابتدای رگ مورد بررسی تزریق خواهد شد. با استفاده از تصویربرداری عروقی که دچار اتساع، انسداد یا تنگی شده اند در مانیتور قابل مشاهده هستند. این روش برای تشخیص تنگی ها و سایر بیماری ها و اختلالات عروقی قابل استفاده است.
حین انجام آنژیوگرافی بیمار کاملا هوشیار است و می تواند مراحل کار را ببیند همچنین باید کارهایی که از او خواسته می شود مانند حبس کردن نفس، نفس عمیق کشیدن، سرفه کردن و تغییر موقعیت دست انجام دهد. همچنین الکترودهایی بر روی سینه وصل خواهند شد که نور قلب را ضبط خواهند کرد.
جریان خون در عروق در آنژیوگرافی از طریق فلوروسکوپی قابل مشاهده می باشد. آنژیوگرافی برای تشخیص بیماری های محیطی نارسایی های وریدی، بیماری های عروق کرونر، بیماری های محیطی، ترومبوز های وریدی انجام می شود. ماده حاجب تزریقی مانع از عبور اشعه ایکس شده و خون نیز مانع از عبور اشعه ایکس خواهد شدبه همین علت سایه شریانی که حاوی خون است مانند استخوان بر روی مانیتور دیده خواهد شد.

آنژیوگرافی قلب

آنژیوگرافی قلب نیز روشی برای تشخیص بیماری، تعداد و میزان مسدود شده عروق کرونر و محل انسداد آن مشخص و بهترین راه برای بررسی شریان کرونری قلب بوده که با سی تی اسکن انجام می شود. در این روش از ماده حاجب استفاده می شود و کاتتری وارد رگ بیمار می شود. وقتی لوله کاتتر به قلب می رسد بیمار دچار تپش قلب شده که این وضعیتی طبیعی است. بیمار در زمان آنژیوگرافی نباید چیزی احساس کند، در صورت ایجاد هر گونه دردی باید سریعا به پزشک اطلاع دهید. این کار به صورت سرپایی انجام می شود. در صورتی که احتمال بیماری های عروق کرونری مانند سکته قلبی یا آنژین ناپایدار وجود داشته باشد از ابتدا باید آنژیوگرافی انجام شود و سی تی آنژیوگرافی کمک نمی کند. سی تی آنژیوگرافی بهتر است در مواردی استفاده شود که احتمال متوسطی برای تنگی شرایین قلب وجود داشته باشد.

چه کسانی باید آنژیوگرافی را انجام دهند؟ 

پس از آنکه افراد مشکوک به بیماری های قلبی با استفاده از نوار قلب،اکو هسته ای،تست ورزش و سی تی آنژیو بیماری عروق کرونری آنها تثبیت شد،از آنزیوگرافی برای تشخیص دقیق و اصلی رگ گرفته شده استفاده می شود. 

عوارض آنژیوگرافی

  • آلرژی به ماده حاجب
  • آسیب به کلیه ها
  • پارگی رگ ها
  • آسیب به عروق
  • سکته قلبی
  • آریتمی
  • حمله قلبی
  • خونریزی شدید
  • عفونت
  • عوارض ناشی از برخورد مقدار زیاد اشعه ایکس به بدن

انواع آنژیوگرافی

آنژیوگرافی به دو صورت انجام می گیرد.

  • آنژیوگرافی از طریق دست
  • آنژیوگرافی از طریق کشاله ران

مراقبت های بعد آنژیوگرافی

  • بعد از خارج کردن لوله کاتتر ابتدا پرستار یا پزشک به وسیله دست یا با استفاده از باندهای فشاری خونریزی را کنترل خواهد کرد.
  • اگر کاتتر درون کشاله ران وارد نشده باشد فرد می تواند بعد از مدت کوتاهی بنشیند و دراز بکشد. اگر کاتتر از کشاله ران وارد شده باشد فرد نیاز دارد چند ساعت به صورت صاف دراز بکشد. و بعد از چند ساعت به خانه برود. همچنین از فرد خواسته می شود که برای مدت یک هفته از فعالیت های شدید و بلند کردن اجسام خودداری کند.
  • بعد از آنژیوگرافی نبض دست، فشار خون، نبض پشت و روی پا باید کنترل شود.
  • در صورت عدم بروز مشکل بیمار بعد از 4 ساعت بیمار می تواند از تخت خارج شود.
  • محل ورود کاتتر باید به طور مرتب بررسی شود.
  • بیمار بعد از آنژیوگرافی باید استراحت مطلق کند و از انجام فعالیت های شدید خودداری کند.
آنژیوپلاستی و آنژیوگرافی چه تفاوتی دارند

آنژیوپلاستی

آنژیوپلاستی توسط متخصص قلب و عروق در اتاقی به نام آنژیوگرافی و کاتتریسم قلب انجام خواهد گرفت. آنژیوپلاستی نوعی روش درمانی برای برطرف کردن تنگی در رگ های خونی می باشد. آنژیوپلاستی بدنبال آنژیوگرافی که برای تشخیص دقیق و قطعی رگ های مسدود شده انجام گرفته بود انجام می گیرد. ابتدا بی حسی در ناحیه سرخرگی در بازو و کشاله ران انجام می شود. شکاف کوچکی بر روی کشاله ران، بازو یا در قفسه سینه انجام شده و از طریق آن لوله ای کوچک وارد رگ خونی بیمار می شود. لوله ای با نام کاتتر که ضخامت آن به اندازه تار مویی است وارد رگ کرونر شده و با پیچاندن آن از محل زخم تا محل گرفتگی قلب فرستاده می شود. مقداری هم ماده حاجب در آن تزریق شده ه پزشک با استفاده از اشعه ایکس بتواند گرفتگی رگ را مشاهده کند. بر روی این ریل ابتدا بالن و بعد از آن استنت می گذرانند. اتساع بالن استنت یا فنر را به دیواره رگ چسبانده و همین امر باعث باز شدن رگ تا 95 درصد خواهد شد. این روش روشی جایگزین برای جراحی قلب باز می باشد. استنت با ایجاد چارچوب حمایتی داخلی و با فشار دادن پلاک های ایجاد شده به سمت دیواره شریان، شریان را باز نگه میدارد. استنت بهتر است به دارو آغشته شود و در محل گرفتگی قرار بگیرد زیرا اینکار به کاهش خطر تشکیل لخته و مسدود شدن دوباره شریان کمک خواهد کرد.

روش آنژیوپلاستی

درمان خونرسانی در سرخرگ قلب به دو صورت قابل انجام است. روشی که شامل روش مداخله ای ماورای پوستی کرونری می باشد که توسط قلب که همان بالون زدن و استنت گذاری است انجام می شود. در این روش رگ مسدود شده از طریق بادکنکی به نام بالون در نوک کاتتر داخل عروق قرار گرفته خواهد شد. بالون بعد از اتساع، چند ثانیه در همان حالت قرار خواهد گرفت. برای جلوگیری از انسداد دوباره رگ استنت که حالتی فنری شکل دارد داخل رگ مسدود شده قرار خواهد گرفت.
این روش برای همه بیماران نمی تواند مناسب باشد که این امر توسط متخصص قلب و عروق قابل تشخیص می باشد. در شرایطی که قلب بیمار ضعیف باشد، سرخرگ اصلی خون دچار گرفتگی باشد، رگ های خونی دچار آسیب و معیوب شده باشند عمل جراحی بای پس سرخرگ عروق کرونر انجام می شود. استنت گذاری برخلاف عمل جراحی بای پس در عروق روشی با حداقل تهاجم می باشد، زیرا در این روش هیچگونه جراحت یا بریدگی انجام نمیگیرد.

خطرات و عوارض آنژیوپلاستی

روش آنژیوپلاستی نسبت به جراحی که هر دو برای باز کردن سرخرگ های مسدود شده انجام می گیرد روشی کم خطر و کم تهاجمی است.
لخته شدن خون : بعد از عمل استنت گذاری ممکن است لخته های خون داخل استنت تشکیل شود. این لخته ها سرخرگ را مسدود کرده و باعث بروز حمله قلبی خواهند شد.
تنگی دوباره سرخرگ ها :  در صورتی که آنژیوپلاستی بدون استنت گذاری انجام شود ممکن است احتمال گرفتگی دوباره و تنگی در آن به وجود بیاید. استنت ها برای جلوگیری از تنگی دوباره سرخرگ ها ایجاد خواهد شد.
خونریزی : بیمار در قسمتی که کاتتر وارد شده است منند بازو و کشاله ران احتمال خونریزی وجود خواهد داشت.

خطرات احتمالی دیگر آنژیوپلاستی

  • حمله قلبی
  • سکته مغزی
  • آسیب دیدگی
  • آسیب به کلیه
  • ضربان نامنظم قلب

مراقبت های انجام آنژیوپلاستی

  • عدم مصرف سیگار
  • کم کردن مقدار کلسترول مصرفی
  • کنترل وزن
  • کنترل بیماری هایی مانند دیابت و فشار خون
  • ورزش و انجام فعالیت های بدنی
  • حداقل تا دو روز بعد از آنژیوپلاستی باید از رانندگی کردن خودداری کنید.
  • بیمار داروها را به گونه تجویز شده باید مصرف کند و برای کاهش خطر عود کردن بیماری، سبکی از زندگی داشته باشد که برای سلامت قلب مفید است.
  • در صورتی که فرد بعد از آنژیوپلاستی به آنژین یا درد سینه مبتلا شود، می تواند از برنامه عملیاتی آنژین پیروی کند. فرد باید ظرف 24 ساعت بعد از یک حمله آنژین با پزشک خود صحبت کرده تا درمان مناسب را دریافت کند.

مصرف دارو بعد از انجام آنژیوپلاستی و آنژیوگرافی

ممکن است قبل از ترک بیمارستان برای بیمار دارو تجویز شود. مصرف داروها روند درمان را تکمیل می کند. برای تاثیر بیشتر داروها فرد باید آن ها را به طور منظم و تجویز شده توسط پزشک مصرف کند. اگر فرد قبلا تحت آنژیوپلاستی قرار گرفته باشد، مصرف داروهایی مانند آسپرین، کلوپیدوگرل یا تیکاگرلور برای جلوگیری از تشکیل لخته های خونی بر روی استنت و مسدود شدن شریان، مورد نیاز خواهد بود و بدون مشورت با پزشک نباید مصرف داروها را قطع کنید.
همچنین قرص های اختلال نعوظ نباید به همراه اسپری GTN یا قرص های نیترات مصرف شوند. این داروها باید با ۲۴ ساعت فاصله مصرف شوند، این ترکیب از داروها می تواند موجب افت شدید در فشار خون شود که آن هم نیز منجر به گیجی، غش یا حتی حمله قلبی شود.
اگر فرد داروهای بدون نسخه و مکمل مصرف می کند باید به پزشک خود اطلاع دهد، چراکه ممکن است اثر نامطلوبی بر روی داروی تجویز شده بر جای بگذارند. در صورتی که درباره داروها و عوارض ناخواسته آن سوالی دارید حتما باید با پزشک خود مشورت کنید و در صورت امکان داروهای جایگزین را مصرف کنید.

آماده شدن قبل از آنژیوپلاستی و آنژیوگرافی

هدف آنژیوگرافی کرونری بررسی سلامت قلب است. بسته به شرایط بیمار که ممکن است دچار حمله قلبی یا آنژین ناپایدار شده باشد فرد بعد از بستری شدن تحت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی انجام میگیرد. این فرآیند به صورت سرپایی و بدون بیهوشی بر روی فرد انجام خواهد گرفت.
زمانی که بیمار چند روز قبل یا چند هفته قبل از انجام این فرآیند در مراکز پزشکی که قرار است پذیرش شود. از او خواسته می شود که آزمایشاتی مانند آزمایش الکتروکاردیوگرام یا همان نوار قلب، اشعه ایکس از قفسه سینه و آزمایشات خونی را انجام دهد. قبل از رفتن به بیمارستان نیز باید نکات زیر را رعایت کند:
درباره حساسیت ها و داروهای مصرفی خود به پزشک توضیح دهد.
بودن یک مراقب به همراه بیمار ضروری است.
بعد از آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی رانندگی کردن ممنوع است.
زمانی که فرد داروهای رقیق کننده خون را مصرف می کند باید درباره قطع مصرف دارو یا ادامه آن با پزشک خود مشورت کند.
درباره خوردن و آشامیدن قبل از آنژیوپلاستی از پزشک خود سوالاتی را بپرسید.

صحبت کردن در مورد دارو های مصرفی خود از جمله موارد زیر ضروری است:

  • دارو های رقیق کننده خون مانند وارفارین، کلوپیدوگرل، دابیگاتران، تیکاگرولر و آسپیرین
  • دارو های دیابت از جمله انسولین
  • دارو های دیورتیک یا مدر (ادرار آور)
  • مکمل ها و دارو های بدون نسخه

تفاوت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی

سوالی که مطرح است این است که تفاوت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی چیست ؟ آنژیوگرافی نوعی روش تشخیصی می باشد ولی آنژیوپلاستی نوعی روش درمانی است که توسط آنژیوگرافی انجام می شود. عمل آنزیوگرافی همانطور که گفته شد با استفاده از یک لوله نازک به نام کاتتر وارد رگ کرونر شده و بر روی این ریل ابتدا بالن و استنت رد می کنند. با اتساع بالن استنت یا فنر بر روی رگ چسبیده و به باز شدن رگ قلب کمک می کند و می تواند تا 95 درصد از تنگی رگ جلوگیری کند.
آنژیوپلاستی می تواند جایگزین مناسبی برای جراحی قلب باشد. البته این روش به شرایط بیمار بستگی دارد. در صورتی که آنژیوپلاستی از طریق شریان دست آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی انجام شود و می تواند از تخت بیرون بیاید و را برود بدون نیاز به بستری شدن بعد از آنژیو وجود داشته باشد.

خطرات آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی

  • ترشح از محل ورود کاتتر : یک باند بر روی محل ورود کاتتر گذاشته می شود. در صورت خونریزی ، درد و تورم باید با اورژانس و پزشک تماس بگیرید که این خود یک عارضه ای جدی است.
  • کبودی در محل ورود کاتتر : این اتفاق شایع است. در صورت دردناک نبودن و نداشتن ظاهر بد نیز نیست نگران باشید تغییر رنگ ناشی از کبودی می تواند برای چند هفته بر روی محل باقی بماند.
  • حساسیت به ماده حاجب : قبل از انجام آنژیوگرافی باید درمورد آلرژی های خود با پزشک صحبت کنید. فرد بسته به موارد زیر دچار عارضه خواهد شد:
  • با افزایش سن فرد در معرض خطر بیشتری خواهد بود.
  • درمان اگر به صورت اورژانسی انجام بگیرد همواره دارای خطر بیشتری خواهد بود چراکه زمان برای برنامه ریزی وجود ندارد.
  • ماده حاجب که در حین آنژیوگرافی تزریق می شود گاهی قادر است موجب آسیب بیشتر به کلیه ها شود.
  • داشتن یکی یا بیش از یک شریان کرونری مسدود شده
  • داشتن بیماری جدی قلبی
  • عوارض شدیدتر
  • خونریزی شدید
  • آسیب شریان دست یا کشاله ران در اثر ورود کاتتر
  • حمله قلبی
  • سکته مغزی
  • آسیب به کلیه ها
  • آسیب بافتی توسط اسعه ایکس به علت طولانی شدن فرآیند اتفاق میفتد.
  • مرگ

چه مدت بعد از آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی فرد به خانه بازمی گردد؟

بعد از آنژیوپلاستی یا آنژیوگرافی کرونری ، فرد بعد از 1 تا 2 روز بعد از برگشت به خانه می تواند فعالیت های عادی و روزمره خود را از سر بگیرند. حال بسته به شرایط فرد، این زمان می تواند کمتر یا بیشتر باشد. بیمار بهتر است قبل از هر اقدامی می تواند با متخصص قلب خود در میان بگذارد.

برگشت به کار بعد از آنژیوگرافی

این حالت بسته به شغل و دیگر وقایع قلبی متفاوت است ولی عموما افراد می توانند بعد از 2 تا 5 روز بر سر کار بازگردند. 


دیدگاه کاربران

0 دیدگاه
    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    instagram logo call button