ایست قلبی چیست ؟ علت، علائم ، عوارض، تشخیص و درمان

ایست قلبی ناگهانی زمانی اتفاق می افتد، عملکرد الکتریکی ضربان قلب، تنفس و هوشیاری فرد دچار مشکل شده باشد و از بین می رود. علت ایست قلبی ناگهانی اختلال الکتریکی قلب بوده که موجب اختلال در پمپاژ خون و متوقف شدن جریان خون به سایر نقاط بدن می باشد. ایست قلبی از جریان خون به سایر اندام ها جلوگیری کرده و در صورتی که فوری درمان نشود می تواند کشنده باشد. در ادامه ، آنچه که به هنگام ایست قلبی ناگهانی رخ می دهد ، از جمله علائم و نشانه ها و اقدامات بعدی بررسی می کنیم. ما همچنین به درمان ، میزان بقا و عوامل خطر می پردازیم. اگر کسی علائمی از ایست قلبی مانند از دست دادن هوشیاری یا نبض قابل تشخیص را نشان داد ،  باید بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.

ایست قلبی چیست ؟

ایست قلبی با حمله قلبی فرق دارد. حمله قلبی زمانی رخ می دهد که جریان خون به بخشی از قلب مسدود شود. البته ممکن است حمله قلبی اختلال الکتریکی ایجاد کند که همین امر موجب ایجاد ایست ناگهانی شود. ایست قلبی در صورتی که سریع درمان نشود موجب مرگ ناگهانی خواهد شد.در حقیقت ایست قلبی متوقف شدن ناگهانی قلب است که با کاهش سطح هوشیار همراه است. ایست قلبی حاصل یک جریان الکتریکی است که جریان خونرسانی به اعضای بدن را قطع می کند. ایست قلبی یک وضعیت کاملا اورژانسی است و لازم است در صورت مشاهده فردی که دچار ایست قلبی شده است فورا با اورژانس تماس گرفته شود تا با احیای قلبی و فشار بر روی قفسه سینه و یا شوک الکتریکی بیمار به زندگی خود بازگردد. 

در هنگام ایستادن قلب چه اتفاقی می افتد؟

قلب سیگنال های الکتریکی دریافت می کند که کنترل می کند هر چند وقت یکبار و با چه ریتمی پمپ شود. هر ضربان قلب از طریق شبکه پیچیده ای از عروق به اندام ها و سلول ها در سراسر بدن فشار می آورد. اختلال در این سیگنالهای الکتریکی باعث ضربه های نامنظم می شود که به آریتمی معروف هستند. انواع مختلفی از آریتمی وجود دارد. بعضی از آنها هیچ علائمی ایجاد نمی کنند ، در حالی که برخی دیگر می توانند باعث ایست قلبی شوند. ایست قلب باعث می شود قلب به طور ناگهانی ضربان خود را متوقف کند و این از جریان خون به سایر نقاط بدن جلوگیری می کند. ایستادن قلب متفاوت از حمله قلبی است ، که هنگامی اتفاق می افتد که رگ خونی مسدود شده از رسیدن خون به قلب جلوگیری کرده و به بافتهای آن آسیب برساند.

دلایل ایست قلبی

از مهم ترین دلایل ایست قلبی می توان به بیماری های مزمن قلبی اشاره کرد. دلیل ایست عموما به علت آریتمی یا اختلال در ریتم قلب می باشد که مشکلی را در سیستم الکتریکی قلب ایجاد خواهد کرد. از جمله دلایل ایست که می توان به آن اشاره کرد:

• بیماری عروق کرونر :  بیماری عروق کرونر شریان ها توسط کلسترول و رسوب ها مسدود شده و موجب کاهش جریان خون می شوند. همین امر سبب خواهد شد که قلب برای انجام ام.اج الکتریکی نیز سخت شود.
• حمله قلبی : حمله قلبی نیز به علت بیماری شدید عروق کرونر می تواند فیبریلاسیون بطنی و ناگهانی قلب ایجاد کند. حمله قلبی می تواند در مناطق باقی مانده از بافت اسکار قرار بگیرد و مدار کوتاه الکتریکی در اطراف بافت اسکار می تواند منجر به اختلال در ریتم قلب شود.
• کاردیومیوپاتی : قلب بزرگ یا کاردیومیوپاتی زمانی اتفاق می افتد که دیواره عضلات قلب شما دارای کشش، بزرگ یا ضخیم شود. به هر شکل عضله قلب شما غیرطبیعی بوده و باعث ایجاد آسیب به بافت قلبی و آروماتیک می شود.
• بیماری قلبی دریچه های قلب :  نشت یا محدود شدن دریچه های قلب می تواند باعث کشیدگی یا ضخیم شدن عضله قلب یا هر دو شود. هنگامی که قلب به علت استرس ناشی از اختلال دریچه یا فشار ناگهانی بزرگ و تضعیف خواهد شد، خطر آریتمی افزایش می یابد.
• بیماری قلبی مادرزادی : ایست قلبی در کودکان یا نوجوانان ممکن است به علت بیماری قلبی مادرزادی باشد.

علائم و نشانه های ایست

اولین نشانه ایستادن قلب به طور معمول از دست دادن هوشیاری یا غش کردن است. فردی که ایست را تجربه می کند ، هیچ ضربان قلب و نبض نیز ندارد. قبل از از دست دادن هوشیاری ، برخی از افراد علائم دیگری مانند:

• سرگیجه و سقوط ناگهانی
• ضربان قلب تند
• درد قفسه سینه
• تنگی نفس
• تب
• حالت تهوع ، با یا بدون استفراغ

برخلاف حمله قلبی ، ایست غالباً بدون هیچ گونه هشدار و ناگهانی رخ می دهد. اگرچه این دو مسئله متفاوت است ، افرادی که یک یا چند حمله قلبی داشته اند بیشتر در معرض ایست قلبی ناگهانی هستند.

شایع ترین علائم ایست قلبی ناگهانی و شدید

• سقوط ناگهانی
• توقف ضربان قلب
• توقف تنفس
• از دست دادن هوشیاری

اگر فردی دچار ایست قلبی شد چه باید کرد ؟

درمان در چند دقیقه اول ایست قلبی می تواند جان فرد را نجات دهد. انجام اقدامات بسیار سریع امری حیاتی است. اگر کسی علائم ایستادن قلب را نشان داد:

سریعا باید با 115 تماس بگیرید و خدمات فوریت های پزشکی را انجام دهید. 
بررسی کنید که آیا فرد بیهوش نفس می کشد. اگر فرد نفس نکشید ، در صورتی که در نزدیکی آن یک دفیبریلاتور خارجی خودکار (AED) وجود داشت می توانید از آن استفاده کنید. در صورت موجود نبودن ، CPR  را با دست انجام دهید. هر دو دست خود را روی مرکز قفسه سینه فرد قرار دهید و 100-120 بار در دقیقه محکم فشار دهید. اجرای CPR را تا رسیدن پاسخ دهندگان اضطراری ادامه دهید. انجام مداوم CPR خون و اکسیژن را به اندام ها و مغز منتقل می کند تا زمانی که یک متخصص پزشکی بتواند از دستگاه دفیبریلاتور برای راه اندازی مجدد قلب استفاده کند.

تشخیص ایست قلبی

در صورتی که ایست قلبی بدون هشدار را تجربه کرده باشید، زمایشاتی برای تشخیص غلت ایست قلبیتوصیه خواهد شد.

الکتروکاردیوگرام

الکتروکاردیوگرام توسط الکترودها به قفسه سینه و برخی از اندام ها، فعالیت الکتریکی قلب را ثبت و ضبط می کنند. این روش می تواند اختلالات در ریتم قلب یا الگوهای الکتریکی غیرطبیعی مانند فاصله QT طولانی مدت که خطر مرگ ناگهانی را افزایش می دهد را تشخیص دهد.

آزمایش خون

نمونه خون شما گرفته و سطح پتاسیم، منیزیم، هورمونها و سایر مواد شیمیایی مورد بررسی قرار میگیرد.

آزمایشات تصویریربرداری

•  اشعه ایکس قفسه سینه یک تصویر اشعه ایکس از سینه شما اجازه می دهد تا پزشک اندازه و شکل قلب و عروق خونی شما را بررسی کند. همچنین نشان می دهد آیا نارسایی قلبی دارید یا خیر.
• اکوکاردیوگرام این آزمایش با استفاده از امواج صوتی برای تولید تصویری از قلب شما انجام می شود. یک اکوکاردیوگرام می تواند نشان دهد که آیا یک منطقه از قلب شما توسط حمله قلبی آسیب دیده است یا نه و یا آیا پمپاژ به طور طبیعی صورت می گیرد یا آیا اختلالات دریچه وجود دارد یا خیر
• اسکن هسته ای این آزمایش، معمولا همراه با یک آزمایش استرس کمک می کند تا مشکلات جریان خون را به قلب شما تشخیص دهد. مقدار کمی از مواد رادیواکتیو، مانند تالیوم، به جریان خون شما تزریق می شود. دوربین های ویژه می توانند مواد رادیو اکتیو را از طریق قلب و ریه ها، تشخیص دهند.

درمان ایست قلبی

پس از دریافت اقدامات اضطراری ، فردی که ایست قلبی را تجربه کرده است ، نیاز به درمان در بیمارستان دارد. در بیمارستان ، پزشکان از نزدیک علائم را کنترل می کنند و ممکن است از داروها برای کاهش خطر ایست قلبی دیگر استفاده کنند. سپس آنها آزمایشاتی را برای تعیین علت ایست انجام می دهند. نتایج آزمایش به پزشکان کمک می کند تا یک برنامه درمانی طولانی مدت تهیه کنند.
به عنوان مثال ، یک فرد مبتلا به بیماری قلبی ممکن است نیاز به جراحی برای بازگرداندن جریان خون به قلب داشته باشد. پزشکان همچنین ممکن است یک دفیبریلاتور قلب و عروق قابل کاشت (ICD) را توصیه کنند.
ICD  دستگاه های کوچکی هستند که شوک های الکتریکی را برای کنترل آریتمی به قلب می رسانند. این باعث می شود قلب با سرعت طبیعی پمپاژ کند. یک متخصص قلب و عروق این دستگاه را در زیر پوست قفسه سینه یا شکم قرار می دهد.
در طول مدت اقامت در بیمارستان ، فرد نیاز به استراحت دارد تا بدن خود را بهبود بخشد.
پزشکان ممکن است به فرد توصیه کنند رژیم غذایی و شیوه زندگی را پشتیبانی کند که از سلامت قلب حمایت می کند. آنها همچنین ممکن است توان بخشی قلب را توصیه کنند – یک برنامه کوتاه که اطلاعات و پشتیبانی را فراهم می کند.

میزان بقا پس از ایست قلب

افراد می توانند از ایست قلبی ناگهانی جان سالم به در ببرند. شانس زنده ماندن معمولاً به سرعت و موثر دریافت CPR یا دفیبریلاسیون بستگی دارد. مطالعه ای در مورد میزان بقا در میان افرادی که برای ایست قلبی CPR دریافت کرده بودند ، بررسی شد. محققان دریافتند كه گردش خون در حدود 30٪ از افرادی كه این مداخله را دریافت كرده بودند بازگشت ، در حالی كه 22٪ آنقدر عمر كردند كه به بیمارستان برسند و 9٪ تا زمان ترخیص از بیمارستان زنده مانده بودند. عوامل دیگر مانند سن و سلامت عمومی نیز بر احتمال زنده ماندن ایستادن قلب تأثیر می گذارد.

علل و عوامل خطر ایست قلب

بیشتر ایست های قلبی ناشی از فیبریلاسیون بطنی است ، نوعی آریتمی. فیبریلاسیون بطنی باعث ایجاد ضربان غیرطبیعی اتاق های تحتانی قلب می شود و از پمپاژ خون به بقیه بدن توسط قلب جلوگیری می کند. برخی از شرایط سلامتی همچنین خطر یک مشکل الکتریکی را که می تواند باعث ایستادن قلب شود افزایش می دهد. این موارد شامل:

• بیماری ایسکمیک قلب ، که هنگامی اتفاق می افتد که پلاک در عروق جمع شده و جریان خون را محدود یا مسدود می کند.
• سابقه خانوادگی بیماری عروق کرونر و انواع بیماری های قلبی مانند اختلال در ریتم، اختلال مادرزادی، نارسایی قلب و غیره.
• مرد بودن، احتمال ایستادن قلب در مردان 2 الی 3 برابر زنان است.
• فشار خون بالا
• کلسترول خون بالا
• چاقی
• دیابت
• سطح غیر طبیعی پتاسیم یا منیزیم
• از دست دادن خون شدید یا کمبود اکسیژن
• ورزش شدید ، که می تواند باعث ایست قلبی در افراد مبتلا به بیماری قلبی موجود شود.
• مشکلات ساختاری ، مانند بزرگ شدن قلب
• بیماری های قلبی ارثی ، مانند سندرم QT طولانی
• استفاده از داروهای محرک ، مانند آمفتامین ها
• شیوه زندگی و رژیم غذایی ناسالم، عدم تعادل تغذیه ای، مانند سطح پتاسیم یا منیزیم کم
• از دیگر عوامل خطر ایست قلبی می توان به سن بالاتر ، مرد بودن و سومصرف مواد و الکل اشاره کرد.

عوارض جانبی ایست قلب

هنگام ایست قلبی مغز اولین قسمتی است که آسیب می بیند، زیرا مغز دارای ذخایر خون غنی از اکسیژن نیست و نیاز به خون بدون لحظه ای توقف دارد. کاهش جریان خون به مغز موجب بی نظمی شده و در صورتی که ریتم قلب شما به سرعت به ریتم طبیعی برنگردد، آسیب مغزی  و مرگ رخ می دهد. در صورتی که ایست بیش از 8 دقیقه طول بکشد احتمال بقا بسیار کاهش خواهد یافت و بازماندگان نیز ممکن است دچار آسیب مغزی شوند.

چگونه از بروز ایست قلبی می توانیم جلوگیری کنیم؟

هرکسی می تواند با اتخاذ یک سبک زندگی که از سلامت قلب حمایت می کند ، خطر ایستادن قلب را کاهش دهد. این شامل داشتن یک رژیم غذایی سالم ، ورزش منظم و سیگار نکشید. داشتن وزن نرمال نیز مهم است.
افرادی که بیشتر در معرض خطر ایست هستند ، مانند افرادی که بیماری قلبی دارند ، ممکن است به داروهایی برای پیشگیری یا کاهش خطر قلبی نیاز داشته باشند. پزشک ممکن است برای کاهش کلسترول داروهایی برای کاهش فشار خون یا استاتین تجویز کند.
افرادی که قبلاً ایستادن قلب را تجربه کرده اند ، می توانند با کاشت ICD و پیگیری دقیق برنامه درمانی خود ، خطر دوباره ایست قلبی را کاهش دهند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

در صورت درد در قفسه سینه یا احساس ناراحتی، تپش قلب، ضربان قلب سریع، خس خس کردن در سینه، تنگی نفس، غش، احساس سبکی در سر، سرگیجه و تجربه هر یک از علائم باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید. در زمان ایست قلبی عدم رسیدن خون و اکسیژن می تواند موجب آسیب به مغز در چند دقیقه شود. مرگ یا آسیب مغزی دائمی می تواند در عرض 4 الی 6 دقیقه رخ دهد، پس باید سریعا اقدامات لازم صورت بگیرد.

خلاصه

ایست هنگامی اتفاق می افتد که سیگنال های الکتریکی کنترل کننده حرکات قلب ، عملکرد قلب را متوقف می کنند. در نتیجه فرد غش می کند و نبض او غیرقابل تشخیص می شود. درمان فوری با CPR و دفیبریلاسیون برای افرادی که قلب آنها دچار ایست شوند بسیار حیاتی است. در صورت موجود نبودن دفیبریلاتور ، CPR را تا رسیدن اورژانس و انجام دفیبریلاسیون انجام دهید. پس از دریافت درمان اضطراری برای ایست ، فرد نیاز به مراقبت مداوم دارد. یک پزشک ممکن است جراحی ، دارو ، رژیم غذایی یا تغییر سبک زندگی یا ترکیبی را توصیه کند. آنها یک برنامه درمانی طولانی مدت ایجاد می کنند.